Η ιστορία της Αθλέτικ Μπιλμπάο

Το ποδοσφαιρικό καμάρι των Βάσκων κι ένας σύλλογος στενά δεμένος με τον βασκικό εθνικισμό.
Η Αθλέτικ είναι μία από τις κορυφαίες ομάδες της Ισπανίας, με 8 πρωταθλήματα και 24 κύπελλα, αλλά χωρίς διακρίσεις στην Ευρώπη. Δεν έχει λείψει ποτέ από κανένα πρωτάθλημα της Πριμέρα Ντιβιζιόν, μαζί με τη Ρεάλ Μαδρίτης και την Μπαρτσελόνα. Η Αθλέτικ Μπιλμπάο ιδρύθηκε ως Αθλέτικ Κλαμπ στις 20 Ιανουαρίου 1898 από βάσκους φοιτητές που σπούδαζαν στην Αγγλία. Στο Μπιλμπάο υπήρχε και μια άλλη ποδοσφαιρική ομάδα, η Μπιλμπάο Φουτμπολ Κλαμπ, που είχε ιδρυθεί το 1890 από άγγλους εργαζόμενους στα ναυπηγεία της περιοχής.
Οι δύο αυτές ομάδες συνενώθηκαν το 1903 και σχημάτισαν την Αθλέτικ Ντε Μπιλμπάο. Οι αγγλικές ρίζες της ομάδας φαίνονται άλλωστε και από την υιοθέτηση του πρώτου συνθετικού του ονόματός της, Αθλέτικ (Athletic) και όχι του ισπανικού Ατλέτικο (Atletico). Ατλέτικο ονομάστηκε η Μπιλμπάο μόνο επί Φράνκο, όταν ο δικτάτορας απαγόρευσε τη χρήση ξένων λέξεων.
Τα χρώματα της Αθλέτικ είναι το κόκκινο και το άσπρο, εξου και το προσωνύμιο Ροχιμπλάνκος (Ερυθρόλευκοι). Το πώς προέκυψε η εμφάνιση της ομάδας έχει ενδιαφέρον, καθώς χάνεται στην αχλή του μύθου. Τρεις είναι οι επικρατέστερες θεωρίες. Η πρώτη και επικρατέστερη ότι το ύφασμα με τις άσπρες και κόκκινες ρίγες ήταν φτηνό επειδή εχρησιμοποιείτο για την επένδυση στρωμάτων. Η δεύτερη θεωρία υποστηρίζει ότι τα αρχικά χρώματα ήταν το μπλε και το άσπρο, αλλά όταν οι εκπρόσωποι της ομάδας πήγαν στην Αγγλία για να αγοράσουν φανέλες δεν βρήκαν στο χρώμα αυτό και επέλεξαν τις ερυθρόλευκες. Και η τρίτη ότι προτιμήθηκαν τα χρώματα των αγγλικών ομάδων Σάντερλαντ και Σαουθάμπτον, καθώς από αυτές τις περιοχές κατάγονταν οι άγγλοι ιδρυτές της μίας από τις δύο συνιστώσες της ομάδας.
Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της Αθλέτικ είναι η απουσία ξένων παικτών από τη σύνθεσή της, ήδη, από το 1912. Η πολιτική της «Καντέρα», όπως ονομάζεται, δηλαδή της Αλάνας, είναι συνειδητή επιλογή των ανθρώπων της, οι οποίοι επενδύουν στην αξιοποίηση των ταλέντων από τις ακαδημίες του συλλόγου. Το σύνθημα που κυριαρχεί είναι: «Δεν χρειαζόμαστε τους εισαγόμενους, έχουμε τους δικούς μας παίκτες και οπαδούς» («Con cantera y aficion, no hace falta importacion»). Οι μόνοι ξένοι που έχουν θέση στην ομάδα, συμπεριλαμβανομένων και των υπόλοιπων Ισπανών, είναι οι προπονητές, αλλά και οι βάσκοι ποδοσφαιριστές της διασποράς. Με αυτό τον τρόπο τονώνεται όχι μόνο η αφοσίωση στην ομάδα, αλλά και ο βασκικός εθνικισμός. Άλλωστε, πολλοί παράγοντες της Αθλέτικ υπήρξαν ηγετικά στελέχη του εθνικιστικού κόμματος EAJ-PNV. Με την πάροδο του χρόνου οι παράγοντες της ομάδας έβαλαν νερό στο κρασί τους και σήμερα κάθε νεαρός μη Βάσκος που μαθαίνει μπάλα στην περιοχή έχει θέση στην ομάδα. Η Αθλέτικ, μαζί με τη Μπαρτσελόνα, είναι οι μοναδικές ομάδες στην Ισπανία που δεν έχουν βάλει ποτέ διαφήμιση στη φανέλα τους.
Η πρώτη επιτυχημένη περίοδος της Αθλέτικ ήταν τη δεκαετία του '30, με προπονητή τον άγγλο Φρεντ Πέντλαντ, όταν κατέκτησε 4 πρωταθλήματα και ισάριθμα κύπελλα. Γεμάτες τίτλους ήταν και οι δεκαετίες του '40 και του '50. Σ' αυτό βοήθησε και ο περιορισμός στη χρησιμοποίηση ξένων παικτών από τον Φράνκο. Όταν άνοιξε η αγορά, η πτώση της Αθλέτικ ήταν αναμενόμενη. Μόλις δύο πρωταθλήματα και τρία κύπελλα έχει κατακτήσει η ομάδα μετά το 1958. Από τις τάξεις της Αθλέτικ πέρασαν σπουδαίοι ποδοσφαιριστές, όπως οι: Αλεξάνκο, Ντάνι, Ετσεμπερία, Γκαίνθα, Γκοϊγκοετσέα, Ιρίμπαρ, Ιρουρέτα, Καράνκα, Αλκόρτα, Λιζαραζού, Πανίθο, Χούλιο Σαλίνας, Θάρα και Θουμπιθαρέτα.
Η Αθλέτικ Μπιλπάο αγωνίζεται στο «καυτό» Σαν Μαμές, χωρητικότητας 40.000 θεατών. Το γήπεδο πήρε το όνομά του από τη διπλανή εκκλησία, που είναι αφιερωμένη στον Άγιο Μάμα (Σαν Μαμές), που μαρτύρησε νεώτατατος για την πίστη του, ριφθείς στα λιοντάρια από τους Ρωμαίους. Εξού και το δεύτερο προσωνύμιο της ομάδας Τα Λιοντάρια.

Τίτλοι

• Πρωταθλήματα Ισπανίας (8): 1930, 1931, 1934, 1936, 1943, 1956, 1983, 1984.
• Κύπελλα Ισπανίας (24): 1902, 1903, 1904, 1910, 1911, 1914, 1915, 1916, 1921, 1923, 1930, 1931, 1932, 1933, 1943, 1944, 1945, 1950, 1955, 1956, 1958, 1969, 1973, 1984.
• Σουπερκάπ Ισπανίας (1): 1985.